Rany i skaleczenia
- definicja i przykłady

Rany i skaleczenia mogą przytrafić się każdemu z nas i chodź staramy się tego unikać, praktycznie codziennie jesteśmy narażeni na mniejsze lub większe urazy skóry. Najczęściej dzieję się to w najmniej oczekiwanym momencie. Wystarczy chwila nieuwagi i kłopot gotowy. Czasami są to małe ranki, które szybko goją się bez większej ingerencji z naszej strony. Zdarzają się też głębsze skaleczenia i wtedy wymagają one od nas większej uwagi i obserwacji. 

Czym są rany i skaleczenia?

Rana, z łaciny vulnus, jest to przerwanie ciągłości skóry lub uszkodzenie jej. Do przerwania skóry może dojść na wiele sposobów. Wyróżnia się głównie 3 rodzaje:

kobieta oparzyła się gorącym naczyniem w piekarniku
 
  • termicznie,
  • mechaniczne,
  • a także przez proces chorobowy.

Każdy uraz naszej skóry może przerodzić się w poważny stan zapalny, dlatego też warto odkażać rany i dezynfekować skaleczenia. 

 

Czym jest skóra i jak nas chroni

Skóra to największy narząd człowieka. Jej budowa jest specyficzna i różna, posiada również wiele funkcji.  Nasza skóra składa się z 3 warstw:

  • naskórka,
  • skóry właściwej,
  • tkanki podskórnej.
 

Nabłonek jest częścią naskórka. Komórki z których powstaje nazywają się keratocynami. Tworzą one warstwy: podstawną, kolczystą, ziarnistą, jasną i rogową*. 

żel na rany oparzenia skóry leczenie oparzeń

 

Czym jest skóra właściwa

Skóra właściwa znajduje się tuż pod naskórkiem. Zawiera włókna kolagenowe i elastynowe, tu znajdują się również naczynia krwionośne i nerwy, dzięki którym czujemy ból, zimno, gorąco, dotyk. Tu również znajdują się torebki włosów i gruczoły łojowe, potowe.  Wydzielany łój natłuszcza nasza skórę i włosy.

Czym jest tkanka podskórna

Tkanka podskórna znajduje się pod skórą właściwą. Jest ona zbudowana z tkanki łącznej właściwej luźnej. Tu znajdują się również komórki tłuszczowe. Ta część odpowiada m.in za izolowanie przed nagłymi zmianami temperatury. 

 

Jakie są rodzaje ran

W Internecie można znaleźć kilka typów uszkodzeń skóry, ran i skaleczeń, ale najczęściej wymienia się następujące:

  • rana cięta

    jest takim rodzajem skaleczenia, które powstaje wtedy, kiedy nasza skóra zetknie się z ostrym przedmiotem.  Do rozcięcia skóry dochodzi przez przecięcie jej, np. ostrym nożem lub też narzędziem

  • miażdżona

    – to rodzaj urazu tępego, w którym dochodzi do rozerwania naczyń krwionośnych.  

  • kłuta –

    ten rodzaj rany powstaje, kiedy do naszego ciała dostanie się ciało obce. W takich przypadkach powierzchnia samej rany nie jest wielka, ale może być bardzo głęboka, czasami śmiertelna, bo może uszkodzić ważne narządy wewnętrzne. 

  • szarpana
    – ten rodzaj urazu najczęściej jest spotykany, kiedy ostre narzędzie o nieregularnym kształcie gwałtownie spotyka się ze skórą , np. wystający pręt metalowy, tępo zakończony. 

  • postrzałowa

    – rana, która powstaje na skutek postrzału z broni palnej, pocisku lub jego odłamku, w tym granatów.

  • otarcie skóry

    – powstaje kiedy nasza skóra styka się z szorstką powierzchnią lub przedmiotem. Na skutek kontaktu ściera się warstwa naskórka odsłaniająca kolejne poziomy skóry.

  • odarta

    – inaczej zwana płatową – to rana mechaniczna, która powstaje na skutek działania urządzeń, cięcia, szarpania. W wyniku tego warstwy skóry rozwarstwiają się , także rozwarstwienie dotyczy oderwania od kości, powięzi mięśniowych. Innymi słowu powstają płaty oderwane od siebie.

  • kąsana

    – powstaje gdy zostaniemy ugryzieni przez dzikie zwierzę lub pokąsani przez owady. Charakterystyczny dla tej rany jest ślad jaki pozostaje, czyli ugryzienie lub miejsce pokąsania. 

  • gryziona

    – tak jak rana kąsana, powstaje podczas ugryzienia. W przypadku zwierząt należy upewnić się, że były zaszczepione przecie wściekliźnie. Jeżeli są to dzikie zwierzęta, należy udać się do najbliższej przychodni/szpitala.

  • oparzenia
    – zwane też ranami termicznymi – jest to rodzaj uszkodzenia skóry, który powstał na skutek czynników zewnętrznych, jak prąd, słońca, substancji żrących. Stopień oparzeń może się pogłębiać i dotykać głębszych części skóry, a nawet narządów. Przy rozległych oparzeniach ogólnoustrojowy może dojść do wstrząsu, a ten nawet do poważniejszych komplikacji.

  • odleżyny

    – zmiany skórne, potem rany najczęściej występujące u pacjentów leżących. Powstają na skórze lub błonach śluzowych, przy ucisku na tkanki.

 

Najczęstsze rodzaje ran

otarcie na stopie jak leczyćRany, z którymi mamy bardzo często do czynienia to te, które powstają w wyniku kontaktu z ostrym przedmiotem. Taka rana ma wtedy brzegi równe. Bywają również różne głębokości ran – niekiedy są one powierzchowne, ale bywają też i takie, które są głębokimi ranami. 

W sytuacji, w której w ranie nie dojdzie do infekcji i zakażenia, to taki rodzaj rany będzie goił się szybciej. 

 

 

Jak goi się rana

Gojenie się rany to proces, który składa się z kilku etapów. Tuż po powstaniu rany zaczyna się pierwszy z nich, czyli krzepnięcie krwi.

Pierwszy etap gojenia rany

W pierwszych minutach od powstania urazu płytki krwi rozpoczynają etap przylepiania się do uszkodzonej części skóry. Co ciekawe, w tym etapie płytki krwi zmieniają kształt w amorficzny, uwalniają sygnały chemiczne, które przyspiesza ten proces. Tak pobudzona wytwarza się siatka z fibrynogenu, która zatyka miejsce przerwania skóry.

Drugi etap gojenia rany

Drugim etapem gojenia jest ziarninowanie. Tworzy się tkanka łączna nazywana ziarniną. W okolicach 4 dnia ta jest już bogata w komórki i naczynia krwionośne. Te zaopatrują ranę w niezbędne składniki i substancje oraz usuwają szkodliwe związki.**

Trzeci etap gojenia rany

Kolejnym etapem jest regeneracja zranionego miejsca, która następuje na ok. 10 dnijak przyspieszyć gojenie ran i skaleczeń po rozpoczęciu procesu gojenia. Wtedy właśnie powstają włókna kolagenowe, zabliźnianie, a kolejno naskórek. Taka młoda skóra jest delikatnym i różowym tworem, jednak z czasem będzie ujednolicała się. 

 

Czym jest skaleczenie i mała rana

Codziennie nasza skóra narażona jest na kontakt z ostrymi przedmiotami, krawędziami, a nawet papierem, który przecina skórę. Takie drobne ranki i skaleczenia to nasza codzienność. Jednak nie ważne, czy to jest zadrapanie, skaleczenie cążkami skórki, ważne jest aby odkazić zranione miejsce. 

 

Jak postępować z ranami i skaleczeniami skóry?

Takie małe uszkodzenia skóry też należy zdezynfekować. Najpierw powinniśmy oczyścić ranę i użyć środka dezynfekującego, np. octenisept® w sprayu, który jest lekiem.

octenisept® spray nie podrażnia dodatkowo zranionego miejsca.

Kiedy woda syczy na ranie, odkaża ją i zmienia się struktura skóry, a w tym miejscu powstają białe plamy. To nic innego jak martwica tkanek, którą powoduje woda utleniona. Potwierdza to też fakt, że  woda utleniona została wycofana z pierwszej pomocy, wg wytycznych Polskiej Rady Resuscytacji i nie wolno jej stosować na świeże rany!***

 

Jak postępować z otarciami naskórka

Po oczyszczeniu zranionego naskórka można go zabezpieczyć octenisept®em żel– wyrób medyczny. Żel nie tylko zabezpiecza miejsce zranione przed patogenami, ale również stwarza odpowiednio wilgotne środowisko gojenia. Octenisept® żel ma potwierdzone 15x przyspieszenie gojenia, a to z kolei sprawia, że rany i skaleczenia przestają nas drażnić. 

 

Co nakładać na otarcia skóry i odparzenia np. pachwin 

Do leczenia powierzchownych ran jak zadrapania, skaleczenia, pęknięta skóra kiedy wiemy, że może dojść do zakażenia zastosujmy octenisept® w sprayu. Substancja czynna jaką posiada jest oktenidyna, która działa na wirusy (w tym HIV), bakterie i grzyby. 

Krem na otarcia i zadrapania

Odkażony naskórek, jeżeli jest to otarcie lub odparzenie można zabezpieczyć kremem z oktenidyną. Takim środkiem jest właśnie octenisept® w kremie– kosmetyk. Specjalnie dobrana kompozycja składników, ma za zadanie nawilżać, natłuszczać, chronić, regenerować oraz pielęgnować skórę. Oktenidyna posiada właściwości antybakteryjne, a dodatkowo sam octenisept® krem nie zawiera żadnych substancji barwiących ani zapachowych

1. Dane IQVIA 2011-2021, sell out val
2. Na podstawie badania klinicznego: Efficacy and cost-effectiveness of octenidine wound gel in the treatment of chronic venous leg ulcers in comparison to modern wound ressings Hämmerle G, Strohal R.