Rany i skaleczenia
- definicja i przykłady
Rany i skaleczenia mogą przytrafić się każdemu z nas i chodź staramy się tego unikać, praktycznie codziennie jesteśmy narażeni na mniejsze lub większe urazy skóry. Najczęściej dzieję się to w najmniej oczekiwanym momencie. Wystarczy chwila nieuwagi i kłopot gotowy. Czasami są to małe ranki, które szybko goją się bez większej ingerencji z naszej strony. Zdarzają się też głębsze skaleczenia i wtedy wymagają one od nas większej uwagi i obserwacji.
Czym są rany i skaleczenia?
Rana, z łaciny vulnus, jest to przerwanie ciągłości skóry lub uszkodzenie jej. Do przerwania skóry może dojść na wiele sposobów. Wyróżnia się głównie 3 rodzaje:


- termicznie,
- mechaniczne,
- a także przez proces chorobowy.
Każdy uraz naszej skóry może przerodzić się w poważny stan zapalny, dlatego też warto odkażać rany i dezynfekować skaleczenia.
Czym jest skóra i jak nas chroni
Skóra to największy narząd człowieka. Jej budowa jest specyficzna i różna, posiada również wiele funkcji. Nasza skóra składa się z 3 warstw:
- naskórka,
- skóry właściwej,
- tkanki podskórnej.
Nabłonek jest częścią naskórka. Komórki z których powstaje nazywają się keratocynami. Tworzą one warstwy: podstawną, kolczystą, ziarnistą, jasną i rogową*.
Czym jest skóra właściwa
Skóra właściwa znajduje się tuż pod naskórkiem. Zawiera włókna kolagenowe i elastynowe, tu znajdują się również naczynia krwionośne i nerwy, dzięki którym czujemy ból, zimno, gorąco, dotyk. Tu również znajdują się torebki włosów i gruczoły łojowe, potowe. Wydzielany łój natłuszcza nasza skórę i włosy.
Czym jest tkanka podskórna
Tkanka podskórna znajduje się pod skórą właściwą. Jest ona zbudowana z tkanki łącznej właściwej luźnej. Tu znajdują się również komórki tłuszczowe. Ta część odpowiada m.in za izolowanie przed nagłymi zmianami temperatury.
Jakie są rodzaje ran
W Internecie można znaleźć kilka typów uszkodzeń skóry, ran i skaleczeń, ale najczęściej wymienia się następujące:
rana cięta
jest takim rodzajem skaleczenia, które powstaje wtedy, kiedy nasza skóra zetknie się z ostrym przedmiotem. Do rozcięcia skóry dochodzi przez przecięcie jej, np. ostrym nożem lub też narzędziem
miażdżona
– to rodzaj urazu tępego, w którym dochodzi do rozerwania naczyń krwionośnych.
kłuta –
ten rodzaj rany powstaje, kiedy do naszego ciała dostanie się ciało obce. W takich przypadkach powierzchnia samej rany nie jest wielka, ale może być bardzo głęboka, czasami śmiertelna, bo może uszkodzić ważne narządy wewnętrzne.
szarpana
– ten rodzaj urazu najczęściej jest spotykany, kiedy ostre narzędzie o nieregularnym kształcie gwałtownie spotyka się ze skórą , np. wystający pręt metalowy, tępo zakończony.
postrzałowa
– rana, która powstaje na skutek postrzału z broni palnej, pocisku lub jego odłamku, w tym granatów.
otarcie skóry
– powstaje kiedy nasza skóra styka się z szorstką powierzchnią lub przedmiotem. Na skutek kontaktu ściera się warstwa naskórka odsłaniająca kolejne poziomy skóry.
odarta
– inaczej zwana płatową – to rana mechaniczna, która powstaje na skutek działania urządzeń, cięcia, szarpania. W wyniku tego warstwy skóry rozwarstwiają się , także rozwarstwienie dotyczy oderwania od kości, powięzi mięśniowych. Innymi słowu powstają płaty oderwane od siebie.
kąsana
– powstaje gdy zostaniemy ugryzieni przez dzikie zwierzę lub pokąsani przez owady. Charakterystyczny dla tej rany jest ślad jaki pozostaje, czyli ugryzienie lub miejsce pokąsania.
gryziona
– tak jak rana kąsana, powstaje podczas ugryzienia. W przypadku zwierząt należy upewnić się, że były zaszczepione przecie wściekliźnie. Jeżeli są to dzikie zwierzęta, należy udać się do najbliższej przychodni/szpitala.
oparzenia
– zwane też ranami termicznymi – jest to rodzaj uszkodzenia skóry, który powstał na skutek czynników zewnętrznych, jak prąd, słońca, substancji żrących. Stopień oparzeń może się pogłębiać i dotykać głębszych części skóry, a nawet narządów. Przy rozległych oparzeniach ogólnoustrojowy może dojść do wstrząsu, a ten nawet do poważniejszych komplikacji.
odleżyny
– zmiany skórne, potem rany najczęściej występujące u pacjentów leżących. Powstają na skórze lub błonach śluzowych, przy ucisku na tkanki.
Najczęstsze rodzaje ran
W sytuacji, w której w ranie nie dojdzie do infekcji i zakażenia, to taki rodzaj rany będzie goił się szybciej.
Jak goi się rana
Gojenie się rany to proces, który składa się z kilku etapów. Tuż po powstaniu rany zaczyna się pierwszy z nich, czyli krzepnięcie krwi.
Pierwszy etap gojenia rany
W pierwszych minutach od powstania urazu płytki krwi rozpoczynają etap przylepiania się do uszkodzonej części skóry. Co ciekawe, w tym etapie płytki krwi zmieniają kształt w amorficzny, uwalniają sygnały chemiczne, które przyspiesza ten proces. Tak pobudzona wytwarza się siatka z fibrynogenu, która zatyka miejsce przerwania skóry.
Drugi etap gojenia rany
Drugim etapem gojenia jest ziarninowanie. Tworzy się tkanka łączna nazywana ziarniną. W okolicach 4 dnia ta jest już bogata w komórki i naczynia krwionośne. Te zaopatrują ranę w niezbędne składniki i substancje oraz usuwają szkodliwe związki.**
Trzeci etap gojenia rany
Kolejnym etapem jest regeneracja zranionego miejsca, która następuje na ok. 10 dni
Czym jest skaleczenie i mała rana
Codziennie nasza skóra narażona jest na kontakt z ostrymi przedmiotami, krawędziami, a nawet papierem, który przecina skórę. Takie drobne ranki i skaleczenia to nasza codzienność. Jednak nie ważne, czy to jest zadrapanie, skaleczenie cążkami skórki, ważne jest aby odkazić zranione miejsce.
Jak postępować z ranami i skaleczeniami skóry?
Takie małe uszkodzenia skóry też należy zdezynfekować. Najpierw powinniśmy oczyścić ranę i użyć środka dezynfekującego, np. octenisept® w sprayu, który jest lekiem.
octenisept® spray nie podrażnia dodatkowo zranionego miejsca.
Kiedy woda syczy na ranie, odkaża ją i zmienia się struktura skóry, a w tym miejscu powstają białe plamy. To nic innego jak martwica tkanek, którą powoduje woda utleniona. Potwierdza to też fakt, że woda utleniona została wycofana z pierwszej pomocy, wg wytycznych Polskiej Rady Resuscytacji i nie wolno jej stosować na świeże rany!***
Jak postępować z otarciami naskórka
Po oczyszczeniu zranionego naskórka można go zabezpieczyć octenisept®em żel– wyrób medyczny. Żel nie tylko zabezpiecza miejsce zranione przed patogenami, ale również stwarza odpowiednio wilgotne środowisko gojenia. Octenisept® żel ma potwierdzone 15x przyspieszenie gojenia, a to z kolei sprawia, że rany i skaleczenia przestają nas drażnić.
Co nakładać na otarcia skóry i odparzenia np. pachwin
Do leczenia powierzchownych ran jak zadrapania, skaleczenia, pęknięta skóra kiedy wiemy, że może dojść do zakażenia zastosujmy octenisept® w sprayu. Substancja czynna jaką posiada jest oktenidyna, która działa na wirusy (w tym HIV), bakterie i grzyby.
Krem na otarcia i zadrapania
Odkażony naskórek, jeżeli jest to otarcie lub odparzenie można zabezpieczyć kremem z oktenidyną. Takim środkiem jest właśnie octenisept® w kremie– kosmetyk. Specjalnie dobrana kompozycja składników, ma za zadanie nawilżać, natłuszczać, chronić, regenerować oraz pielęgnować skórę. Oktenidyna posiada właściwości antybakteryjne, a dodatkowo sam octenisept® krem nie zawiera żadnych substancji barwiących ani zapachowych
1. Dane IQVIA 2011-2021, sell out val
2. Na podstawie badania klinicznego: Efficacy and cost-effectiveness of octenidine wound gel in the treatment of chronic venous leg ulcers in comparison to modern wound ressings Hämmerle G, Strohal R.